Τι είναι η Δημοκρατία:Είναι η Ισονομία,η Ισοπολιτεία, η Ισοκρατία και η Αξιοκρατία.Έννοιες που σήμερα στη χώρα μας, βρίσκονται στο περιθώριο.


Δημοκρατία: Είναι το πολίτευμα, όπου ο Λαός (ο Δήμος) αποφασίζει για όλα με απόλυτη συμμετοχή.

Μιλάει ο Δήμος (δηλαδή ο λαός) για τους πολιτικούς, στους Ιππείς του Αριστοφάνη στίχοι 1145-1148: «όταν κλέβουν, εγώ πάντοτε χωρίς να φαίνομαι, έχω το βλέμμα καρφωμένο επάνω τους. Κι ύστερα, όσα μου έχουν κλέψει, τους κάνω να τα ξεράσουν. Γιατί αλλιώς, ξέρουν τι τους περιμένει». Τι τους περίμενε άραγε; «Δήμον ζημιώσαι, δήσαι, άλλως αποκτείνει». Έκλεψες το Δημόσιο θα τα δώσεις πίσω, αλλιώς θα σε σκοτώσω... και όχι εσένα μονάχα!...

Ο Αριστοτέλης, μας δείχνει τον τρόπο ύπαρξης και λειτουργίας της Δημοκρατίας, από την αντίθετή της όψη, αναφερόμενος σ' αυτά που την καθιστούν ανύπαρκτη έως και υποκατεστημένη.

«Η γνώμη των πολλών, πρέπει να υπερισχύει της γνώμης των ολίγων. Στην περίπτωση όμως, που η πλειοψηφία διακατέχεται από δογματική αδιαλλαξία, απολιτική συμπεριφορά, έλλειψη παιδείας, προσωπικό συμφέρον και πίπτει πολλάκις σε λογικά σφάλματα, τότε άλλες απόψεις πρέπει να επικρατήσουν».

Ο Πλάτων την αποκαλεί: «Δημοκρατία το γενναίο ψεύδος». Η άποψη αυτή, του φιλοαριστοκρατικού Πλάτωνα, μας δίνει -με απόλυτη σαφήνεια- τη σημερινή πολιτική πραγματικότητα της χώρας μας, ως προς τη μορφή του πολιτεύματος, διοίκησης και διαχείρισης των κοινών. Το «γενναίο ψεύδος» του Πλάτωνα, είναι μια μεγάλη Αλήθεια, για την εποχή μας.

Σήμερα, για να αντιληφθούμε τη Δημοκρατία στην πολιτική μορφή και οργάνωση της κρατικής εξουσίας -σε σχέση με τους εκτός αυτής πορευμένους «πολίτες»- είναι απαραίτητο να αναθεωρήσουμε ή και να παραμερίσουμε ακόμη, αρκετές από τις απόψεις, που έχουμε σχηματίσει μέχρι τώρα, για την υπάρχουσα πολιτικοκοινωνική δομή της χώρας μας.

Αν με βάση τη σημερινή πραγματικότητα, του πολιτειακού καθεστώτος μας, ενσαρκώναμε τη Δημοκρατία και δίναμε σ' αυτήν ανθρώπινη μορφή και μέλη, εκτός των πολλών άλλων ατελειών και παραμορφώσεων, θα παρατηρούσαμε και μια τεράστια δυσαναλογία στα κάτω άκρα. Το ένα υπερτροφικό και νεοπλασματικό, γεμάτο από φλεγμονές και εξανθήματα. Το δε άλλο ατροφικό και συρρικνωμένο, σχεδόν μουμιοποιημένο.

Στο υπερβολικά αναπτυγμένο, εστιάζονται, ο απρόσωπος μαζισμός, η ασυδοσία, η διαφθορά (σ' αυτήν έχουμε παγκόσμια πρωτιά), η δημαγωγία (σήμερα λαϊκισμός), η αναξιοκρατία, η αδιαφορία για κάθε ηθική αξία, η αδιαφοροποίητη συνείδηση του «εγώ νάμαι καλά» και πλείστα όσα παράξενα φαινόμενα της εποχής μας. Το δε ισχνό μέλος, αντικατοπτρίζει την Αλήθεια, Ισονομία, Ισοπολιτεία, Αξιοκρατία, Ευθύνη, τη συλλογική πολιτική δημιουργία και άλλες διαχρονικές αξίες ήθους και ανθρώπινης συνεργασίας.

Για να σταθεί στα πόδια του αυτό το παράξενο πλάσμα, αλλά και να κινηθεί, έστω και με υποτυπώδη βήματα, έχει ανάγκη από στηρίγματα. Τα δεκανίκια αυτά, τα έχει δανεισθεί ή οικειοποιηθεί από τις δύο άλλες μορφές διακυβέρνησης, τη Μοναρχία και ιδίως την Ολιγαρχία. Η αντικειμενική βοήθεια, των δύο προαναφερθέντων τύπων εξουσίας -προς την υποτυπώδη μορφή της Δημοκρατίας- έχει σαν αποτέλεσμα την πλήρη κατάργηση των λειτουργικών σχέσεων μεταξύ του κρατικού σχηματισμού και της κρατικής κοινότητας.

Αυτό διαπιστώνεται εύκολα, από την υφιστάμενη σήμερα απόσταση του κρατικού μηχανισμού (Κυβέρνηση, κομματικοί και οικονομικοί παράγοντες, συνδικαλιστές κ.λπ.) και των εκτός της πολιτικής εξουσίας ευρισκόμενων «πολιτών», ιδίως της μεσαίας και χαμηλής τάξης. Συγχρόνως δε διακρίνουμε εκ μέρους του κράτους-εξουσίας, μία πολιτική άμυνας, που ενίοτε γίνεται και επιθετική, με αποτέλεσμα το χάσμα να μεγαλώνει.

Ο ανήμπορος πλέον «πολίτης», εξαχρειώνεται συνειδησιακά, παραμερίζοντας και μερικές φορές ισοπεδώνοντας κάθε ηθική και πνευματική αξία. Η ανασφάλεια, απόρροια της οικονομικής ανάγκης και η προσπάθεια αντιμετώπισης αυτής -με κάθε μέσον- κουράζουν και καταπτοούν αυτόν και τον ξεκόβουν από τις φυσικό-κοινωνικές υποχρεώσεις του. Συγχρόνως δε, τον κατευθύνουν και τον περιορίζουν, σε χαμηλής στάθμης φθοροποιές πνευματικές ενασχολήσεις. Αλλά και σε ποικιλόμορφα -ευτελή- ξεσπάσματα εκτόνωσης, καθιστώντας τον συμμέτοχο -γιατί όχι και συνένοχο- στην υπάρχουσα κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα.

Ως εκ τούτου, μπορούμε να συναγάγουμε, ότι τον σύγχρονο Έλληνα «πολίτη» τον διακρίνει μια ατομική ανευθυνότητα, σε σχέση με το κοινωνικό σύνολο και διακατέχεται από πλήθος αυταπάτες για την υπαρξιακή του πορεία, που ξεκινούν από μία τελείως λανθασμένη πρόγνωση. Σχεδόν αποψιλωμένος από κάθε ηθική και πνευματική αξία, γίνεται επικίνδυνα ευάλωτος σε κάθε ξενόφερτη «μανία» και οδηγείται ασυναίσθητα, σε μία κατευθυνόμενη και άκρως καταστρεπτική υποκουλτούρα.

Δε χρειάζεται να επεκταθούμε, για κάτι που λίγο-πολύ γνωρίζουμε όλοι, αλλά ποτέ δεν το συνειδητοποιήσαμε. Ότι η Ελληνική κοινωνία και το κράτος-εξουσία νοσούν. Και οι ασθένειες αυτές θα πολλαπλασιάζονται, όσο η κάθε γενιά επαναλαμβάνει τα σφάλματα της προηγουμένης. Προσπαθώντας να τα αποκρύψουμε, ασυναίσθητα ή υποκριτικά, καθιστούμε τη Δημοκρατία ευπρόσβλητη από κάθε λογής πολιτικοκοινωνικές ασθένειες, που επιδρούν επάνω της κατασταλτικά, ώστε η λειτουργία αυτής να εμφανίζεται από υποτονική έως και ανύπαρκτη.

Όμως μία κυβέρνηση, πού αυτοαποκαλείται δημοκρατική και έρχεται σε αντίθεση με την πλειοψηφία του «κυρίαρχου λαού» πώς σκιαγραφείται; Η σημερινή πολιτειακή πραγματικότητα, αλλά και ο τρόπος διακυβέρνησης της χώρας μας εδώ και πολλές κοινοβουλευτικές δεκαετίες, μαρτυρεί ότι τα πάντα γίνονται «ερήμην» του λαού, από μια εκλεγμένη και ανυπόλογη «Ολιγαρχία», που δικαιολογεί τη στάση της, παρουσιαζόμενη πάντα σαν υμνητής και υποστηρικτής της Δημοκρατίας.

Και σε περίπτωση αντίθεσης εξουσίας και λαϊκής πλειοψηφίας, πάντα κερδίζει η πρώτη. Υπερισχύει με την κωλυσιεργία, τη διαρκή προβολή των θέσεών της, τον διάλογο προ τετελεσμένων αποφάσεων και ειδικότερα με τη λήθη. Η σημασία της τελευταίας, σε σχέση με τον Ελληνικό Λαό, είναι σημαντική, έστω και αν εδώ δικαιολογηθεί μόνο με το περίφημο «και τι έγινε, μετά από δέκα χρόνια θα το έχουμε ξεχάσει». Αυτό αποτελεί και μια πικρή αλήθεια, που αντικατοπτρίζεται στην πολιτική μας πραγματικότητα...

Χωρίς τους ενδοιασμούς, που προέρχονται από την τελματώδη πραγματικότητα του «δε γίνεται τίποτα» και ξεπερνώντας την πολιτική μας απραξία, πρέπει από «κυρίαρχοι» υπήκοοι να γίνουμε ισότιμοι και υπεύθυνοι πολίτες. Πως όμως;

Οι βασικές προϋποθέσεις για την ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας είναι οι εξής: η Ισονομία, η Αξιοκρατία, η Ισοπολιτεία, τα ατομικά Δικαιώματα -τόσο της πλειοψηφίας, όσο και της μειοψηφίας- τα συλλογικά Δικαιώματα και ο σεβασμός του φυσικού Περιβάλλοντος. Πόσες απ' αυτές σήμερα γίνονται αντιληπτές, έστω και σε υποτυπώδη κατάσταση; Φυσικά καμιά.

Για να εμφανιστούν και να συνυπάρξουν, αυτές οι προϋποθέσεις, απαιτείται ένα θεμελιώδες δεδομένο, η Παιδεία. Μια συνεχώς αναπτυσσόμενη Παιδεία που στην πλήρη και θετική μορφή της πρέπει να στηρίζεται, να εξελίσσεται και να ολοκληρώνεται σ' ένα διαρκή Διαφωτισμό. Και τότε η εμφάνιση της ατομικής ηθικής, θα έχει σαν λογικό επακόλουθο, τη διαμόρφωση της Αρετής του κοινωνικού συνόλου.

Τότε μόνον τα άτομα θα μπορούν να συμμετέχουν, να συνεισφέρουν, να απολαμβάνουν -κατά τις δυνατότητες και τις ανάγκες τους- να διατηρούν τον έλεγχο της κατάστασης και να έχουν την ίδια φωνή στη διαχείριση των κοινών. Και σ' όλους τους τομείς, η ευθύνη της εφαρμογής να ανατίθεται στους επαΐοντες. Όμως είναι δυνατόν να υλοποιηθούν όλα αυτά και μάλιστα στη χώρα μας;

Τι μπορεί να γίνει; Όσο κι αν σας φανεί παράξενο, στην εποχή μας όλοι μας πολεμάμε. Και μάλιστα σε δύο μέτωπα. Ποια είναι αυτά; Ας μας τα πει ο Πλάτωνας.

Αυτογνωσία: «Δημόσια, είμαστε αντίπαλοι ο ένας με τον άλλο. Ατομικά, ο καθένας με τον εαυτό του. Και η άριστη νίκη, είναι το να νικάς τον εαυτό σου. Γιατί τότε έχεις επίγνωση της λειτουργίας του εγώ σου. Κι αυτό γίνεται με την Αυτογνωσία. Όσο περισσότερη αυτεπίγνωση έχεις, τόσο πιο γρήγορα, αλλά και σταθερά, πλησιάζεις τον αρμόζοντα στον άνθρωπο τρόπο διαβίωσης». Πλάτων Νόμοι/626.

Στο ναό του Απόλλωνα -στους Δελφούς- ήταν γραμμένο το γνωμικό «Γνώθι Σαυτόν». Δηλαδή, να έχεις αυτεπίγνωση. Επίσης εκεί, ήταν χαραγμένο και ένα μεγάλο διπλό «ΕΨΙΛΟΝ». Είναι άγνωστο ποιος τα έγραψε και πότε τοποθετήθηκαν στο ναό. Με το «γνώθι σαυτόν» ασχολήθηκαν πάρα πολλοί φιλόσοφοι. Επιλέξαμε ένα μικρό απόσπασμα από το έργο του Ιουλιανού:

«Και ας αρχίσουμε από το «γνώθι σαυτόν». Γιατί αυτή η εντολή, είναι θεϊκή. Αυτός λοιπόν που γνωρίζει τον εαυτό του, ξέρει και την ψυχή του και το σώμα του. Αλλά δεν του αρκεί να ξέρει μονάχα, ότι ο άνθρωπος είναι μια ψυχή που χρησιμοποιεί ένα σώμα. Παρά να δει, από τι αποτελείται η ψυχή κ' έπειτα θα εξετάσει και τι δυνατότητες έχει. Αλλά ούτε και αυτό δεν του είναι αρκετό. Θα ερευνήσει, αν υπάρχει μέσα μας κανένα στοιχείο ανώτερο από την ψυχή. Ένα στοιχείο πού παρ' όλου δεν ξέρουμε τι είναι, έχουμε την πεποίθηση και πιστεύουμε, ότι είναι κάτι το θεϊκό...»

Για τους Κυνικούς, το «γνώθι σαυτόν», είναι μια επιβεβλημένη γνωριμία του ανθρώπου με τον εαυτό του. Να γνωρίζει καλά, τόσο τις αδυναμίες και τα αρνητικά του χαρακτήρα του, όσο τα προτερήματα και τις αρετές του. Τα μεν πρώτα, να τα χαλιναγωγεί και να τα κατευνάζει το δυνατόν περισσότερο, τα δε δεύτερα, να τα εξωτερικεύει προς όφελος του ιδίου και των συνανθρώπων του. Γνωρίζοντας τον εαυτό σου, στηρίζεις την προσωπικότητά σου και σκέπτεσαι διαφορετικά για τους συνανθρώπους σου. Αυτό είναι κάτι, που πρέπει να μας προβληματίσει. Η ατομικότητα, δημιουργεί το σύνολο. Κι αυτό αξιολογείται, πάντα απ' αυτήν.

Το «έψιλον» των Δελφών, έχει μια γενικότητα σε σχέση με το «γνώθι σαυτόν». Γιατί συγχρόνως με την γνωριμία με τον εαυτό του, ο άνθρωπος πρέπει να κατέχει ολοκληρωμένη και αληθινή γνώση, σε πάρα πολλούς τομείς. Το γράμμα έψιλον, αντιστοιχεί στον αριθμό πέντε. Από τον αριθμό αυτόν, παράγεται το ρήμα «πεμπάζω». Αυτό σημαίνει αναμετρώ, εξετάζω με προσοχή, γνωρίζω καλά. Ουσιαστικά, γνωρίζω κάτι πάρα πολύ καλά. Δηλαδή, το παίζω στα πέντε μου δάχτυλα. Ότι λέμε και σήμερα.

Γιώργος Δαδαμόγιας
http://www.dimokratia.org/html/antropini_fisi_politevmata.html

Σχόλια